Старите лица кај нас во споредба со развиените земји покажуваат ограничувања во можноста да ги задоволат своите потреби во рамки на домаќинството (купување/обнова на апарати за домаќинство, разновидна исхрана), да користат одмор, се соочуваат со неповолни здравствени услуги,... Особено е незавидна положбата на старите лица во селските средини поради едноличноста и монотоноста во користењето на слободното време,... Најангажирани се старите лица во земјоделството и производството за сопствени потреби, вели професорката. Vecer

На стареењето, нагласува, влијаат и миграциите, особено засилените емиграциски движења. Puls24

Во социјална смисла, стареењето влијае врз структурата на семејството и уредувањето на животот, побарувачката на домаќинството, миграциските трендови, епидемиологијата и здравствената заштита, подвлекува професорката. Faktor

Додава и дека од аспект на возраста, земјава е во релативно поволна ситуација само во однос на контингентот на работно способно население кое е доминантно во однос на другите возрасни групи. Puls24

Демографското стареење е дел од демографското искуство на нашава држава. Puls24

Нејзин став е дека мора да се следи имплементацијата на веќе донесените мерки и посебно на Стратегијата за стари лица (2010-2020). Ако е потребно, оценува професорката, треба да се донесе и нова стратегија. Vecer

Согласно тоа, потребна е ревизија или изготвување нова стратегија која би ги опфатила и поновите документи од значење за развој на населението. Faktor

Мене не ми е познато дека постоел акциски план, кој е повеќе од неопходен за следење на имплементација на секој стратешки документ. Faktor

Очекувањата се во иднина да се „стеснуваат“ средишните делови на возрасната пирамида, оние што го опфаќаат населението од 15 до 64 години. Puls24

Карактеристично е да се спомне дека од аспект на полот, жените се доминантно старо население, истакнува Драговиќ. Puls24

Таа смета дека државава само декларативно ја следи оваа категорија од населението кое е во постојан пораст. Puls24

Одредени социолошки анализи укажуваат дека социо-економскиот статус и квалитетот на животот на старото население во државата е неповолно во споредба со развиените земји. Faktor

Интензивирањето на процесот на стареење претставува фактор на влијание на многу сегменти и потенцијали на општествениот развој. Puls24

Мојот став е дека нашата држава само декларативно ја следи оваа категорија од населението кое е во постојан пораст. Faktor

Во контекст на сето ова повеќе од неопходно е да се дефинира, следи и оценува национален стратешки пристап за категоријата на стари лица, порачува Драговиќ. Puls24

Тоа не отсликува еден инклузивен и одржлив однос кон населението, неговиот развој и демографски развој. Faktor

Не знаеме колку иселувања има, нема систем на евиденција и затоа, во годините по пописот веќе добиваме погрешни податоци за населението зашто проценките што се прават секоја година базираат на административни податоци. Faktor

Немаме светла иднина ако час поскоро тоа не успееме да го создадеме, ако немаме квалитетно образование, добро здравство,... Влезот во ЕУ ни е единствениот начин, тоа е клучот, истакнува Симовски во разговор за МИА. Vecer

Поранешниот директор на Државниот завод за статистика Апостол Симовски во чие време беше спроведен Пописот во 2021 година, но беше изготвена и публикацијата Проекции на населението на Република Северна Македонија до 2070 година, е дециден дека клучот за подобрување на состојбата со демографската старост во земјава е влезот во ЕУ.-Треба да се запре иселувањето, посебно на младите, а клучот е влезот во ЕУ. Ако не се направи нешто многу брзо во однос на европските интеграции, многу побрзо ќе се движиме кон неповолните проекции, а бројот на жители од 1,5 милион за 40-на години ќе ни биде мисловна именка. Puls24

Младите, па и сите граѓани сакаат да живеат во средена, правна, функционална држава. Faktor

Скандинавските земји, на пример, го евидентираат секое „поместување“ зашто имаат култура на пријавување што ние ја немаме,. Но, не можеме да ги осудуваме нашите луѓе зашто ако одлучат да одат надвор, не се сигурни за својата иднина, дали ќе успеат, па може и да се вратат, а по закон треба во рок од две недели по иселување да го одјави живеалиштето, но тоа никој не го прави, нагласува поранешниот директор на Заводот за статистика. Puls24

Ја земате состојбата од пописот и на тоа додавате родени, одземате умрени и она што значи евидентирано иселување/доселување го вклучувате и исклучувате. Faktor

Стареењето е дел од цивилизацискиот напредок и во таа смисла човекот треба да се гордее со овој екстраординарен колективен успех за човештвото, вели Драговиќ. Puls24

Во Македонија просечната возраст на раѓање на првото дете е 27 – 28 години Согласно статистиката, Симовски укажува дека во земјава просечната возраст на раѓање на првото дете е 27 – 28 години. Puls24

Старосната пирамида кај нас наместо во основата (која го прикажува младото население) да биде најширока, има форма на стебло, односно станува дрво кое во средината (која ги означува луѓето на возраст меѓу 20 и 40 години) дури има и вдлабнатина. Faktor

Ќе се зафатите со некој бизнис, еден нема да ви плати, не ќе можете да ги наплатите своите побарувања, ќе заглавите, немате никаква сигурност. Faktor

Прв чекор треба да е оценување на степенот на имплементација на Стратегијата. Puls24

Иселувањето прави дупка во бројот на младото население, проценките на вкупниот број лица кои се иселуваат годишно од земјава е над 15 000 Оваа бројка, според Симовски, се зголемува, иако потенцијалот за иселување е веќе намален. Vecer

Вториот момент што влијае на стареењето е намалување на бројот на раѓања и тоа е, исто така, светски тренд, но кај нас е прилично изразен поради повеќе фактори, не само поради класичниот демографски (луѓето не сакаат големи семејства, пролонгираат почеток на формирање семејство), туку најмногу поради тоа што нашето младо население што треба да раѓа, се иселува. Civilmedia

Како што вели Симовски, повикувајќи се на статистичките показатели, од 2010 година кога имало 24 296 родени деца, во 2023 година се родиле 16 737. Faktor

Некогаш бил, до пред 20 или 30 години и тогаш повеќе од 90 отсто од луѓето се иселувале од економски причини. Faktor

Младите тука немаат извесна иднина, не знаат што ќе се случува, веќе не е важен само економскиот фактор. Faktor

Но, сепак, сметам дека клучот е влезот во ЕУ. Ова го велам зашто имаме добри примери – во сите земји од првиот бран на проширување, Полска, Чешка, Словачка,... на почетокот имаше огромен бран на иселување, „реки луѓе“ одеа во западните земји, но со нивниот развој благодарение на постигнувањето на стандардите што ги бара Европа, тие создадоа добри економски услови дома, посебно добра правна држава и секој што отишол надвор каде што е странец, се вратил дома. Vecer

Тој додава и дека во бројките што не ги опфатиле иселувањата, од пописот наваму имаме намалување на населението. Racin

Ако кон ова ги додадеме тие што за овие четири години се иселиле, може да дојдеме до 1 700 000 и нешто повеќе. Faktor

Денес не се иселуваат само поради тоа, туку и поради немањето правна сигурност. Faktor

Ќе се влечкате по судови со години и дали воопшто ќе добиете пресуда во ваша корист. Faktor

Во тие години очекуваното траење на животот зависеше исклучиво од стапката на смртност, не и од раѓањето зашто од КОВИД починуваа и млади лица. Faktor

Ако ги гледаме стапките на фертилитет (број на родени деца од жени на фертилна возраст) во изминатите 13 – 14 години, од 201-та до 2023-та тие се отприлика исти, една жена раѓа по 1,6 или 1,5 дете. Civilmedia

Одредени природни катастрофи, непогоди, земјотреси или случувања, епидемии како КОВИД-от може да предизвикаат одредени пореметувања. Racin

Природниот прираст во 2010 година бил + 5 183 лица (толку повеќе се родиле отколку што умреле) , а во 2023 година е – 3 450 (толку повеќе умреле отколку што се родиле). Тоа значи, имаме загуба од преку 8 000 лица просечно секоја година. Faktor

Пописот во 2021 година евидентира 1 837 000 жители, а сега бројката е 1 820 000. Faktor

Според Индексот на стареење, Македонија е одамна влезена во категоријата земја со многу старо население. Faktor

Според неа, здравствениот сектор е особено силен предизвик за земјите со среден и низок степен на развој во смисла на подобрување на квалитетот, достапноста и пристапноста. Puls24

Но, тоа што сме одамна влезени како земја во категоријата со многу старо население не е од денес, туку веќе 15-на години наназад, оценува Симовски и дополнува дека сега сме во длабока демографска старост. Faktor

Политичките превирања се катастрофални и сето тоа влијае врз граѓаните, секој сака да живее во средена држава, потенцира Симовски. Faktor

Еманципација на жената, еманципација на луѓето, вклученоста на сите во општествените текови, образованието, кариерата, се тоа влијае. Civilmedia

Направивме осум различни проекции со осум различни комбинации хипотези под претпоставка дека во целиот тој период нема да се случат природни катастрофи или непогоди. Faktor

И тука немаме никакви промени, цело време во тој период бројките се исти, освен во 2019-та и 2020 година каде се бележи намалување на 1,3. Цело време има константа, значи не е нарушена кај нас желбата за формирање семејства, се уште постои традиционалниот однос кон семејството, но проблемот е што се намалува потенцијалот за раѓање, младиот потенцијал, клучно поради иселувањето, вели Симовски. Civilmedia

Во 2022 година изнесува 75,32 години (кај мажи 73,16, кај жени 77,58), односно се враќа на бројките од пред пет – шест години. Puls24

Втората хипотеза беше дека ќе имаме константни миграции, на пример по 15 000 секоја година, што исто не е веројатно, но за да видиме што прави миграцијата која инаку го „јаде“ младото население меѓу 20 и 30 години (кое често се иселува со цели семејства). Најлошата варијанта што ја добивме беше дека во 2070 година ќе имаме 500 000 жители, а најдобрата дека ќе имаме 1,5 милиони што е исто така лошо, објаснува Симовски. Faktor

Едната беше дека нема да има миграција воопшто, дека никој нема да се исели, за да го видиме движењето на наталитетот и морталитетот, односно на бројната состојба без миграции. Faktor

И тоа е клучниот проблем, раѓањата не се случуваат во земјава, туку некаде во странство или млади семејства одат надвор и таму се прошируваат. Civilmedia

Немаме податок колку лица се иселуваат. Faktor

Просечната старост на населението се зголемува и изнесува меѓу 45 и 50 години. Faktor

Значи, имаме намалување од скоро 10 000 родени деца што е страшно. Faktor

Уште поголем проблем е што не ги евидентираме иселувањата. Puls24

Според статистички региони најнизок витален индекс со 46,5 живородени на 100 умрени е забележан во источниот регион, веднаш по него е пелагонискиот регион со 59,2 живородени на 100 умрени, а потоа следи вардарскиот регион со 62,7. Само во скопскиот регион бројот на живородени е повисок од бројот на умрени со витален индекс од 110,0 живородени на 100 умрени и во полошкиот регион со 103,4 живородени на 100 умрени. Faktor

Во 2018 година, пред КОВИД-от, очекуваното траење на животот изнесуваше вкупно 76,34 години (кај мажи 74,39, а кај жени 78,29), во 2019 година беше 75,74 години (кај мажи 73,62, а кај жени 77,87), во 2020 година уште повеќе се намали поради директното влијание на КОВИД-от на 74,57 (кај мажи 72,41, кај жени 76,77), во 2021 година изнесува 74,44 години (кај мажи 72,22, кај жени 76,74) и потоа почнува да расте. Faktor

Европа е стар континент и сите европски земји го имаат овој проблем. Faktor

Тој го лоцира проблемот во тоа што државава не ги задржува младите, но смета дека уште поголем проблем е што немаме евиденција колку лица се иселуваат. Civilmedia

Тој потсетува дека во 2008 – 2009 година имаше обид да се поддржи наталитетот, со пронаталната демографска стратегија која предвидуваше да се стимулираат раѓањата. Faktor

Веќе нема кој да се иселува од источна или јужна Македонија. Puls24

Во ветски рамки бројот на луѓе со 65 години возраст или постари се предвивува да се зголеми двојно повеќе, oд 761 милион во 2021 година на 1,6 милијарди во 2050 година. Faktor

Во периодот 2012-2022 година вкупната стапка на фертилитет во Република Северна Македонија се движела во опсег од 1,51 -1,58, додека во истиот период во ЕУ-27 стапката се движела од 1,53- 1,46. Во анализираниот период вкупната стапка на фертилитет во Македонија е најниска во 2020 година и изнесувала 1,31, а во ЕУ-27 е најниска во 2022 година и изнесувала 1,46. Според податоците на Еуростат, во Северна Македонија очекуваното траење на живот при раѓање кај двата пола се намалило во периодот 2019-2021 година заради пораст на смртноста предизвикана од пандемијата КОВИД -19, но во 2022 година очекуваното траење на живот кај мажите изнесува (72,2), а кај жените (76,7) и бележи пораст во однос на 2021 година. Faktor

Стапката на негативниот пироден прираст се движи од -0,3 во 2019 година, -3,2 во 2020 година, -5,4 во 2021 година, додека во 2022 година се бележи намалување на стапката на негативниот пироден прираст на -2,4, а во 2023 година на -1,9 на 1000 жители. Faktor

Во 2007 година бројот на живородени изнесувал 22 688 со стапка на наталитет од 11,1/1000 жители, додека во 2023 бројот на живородени се намалил на 16 737 со стапка на наталитет од 9,2/1000 жители. Faktor

Сметам дека клучната причина е иселувањето. Faktor

КОВИД-от се одрази драстично врз порастот на смртноста. Faktor

Според базата на податоци на Заводот за статистика на Европска Унија (Евростат) во 2022 година само четири земји-членки на Европската унија (ЕУ-27) имале стапка на наталитет поголема или еднаква на 10,0/1000 жители, а сите останати имале помалку од 10,0/1000 жители. Faktor

На глобално ниво, бебињата родени во 2022 година се очекува да живеат 71,7 годинa во просек или 25 години подолго од оние родени во 1950 година. Faktor

Според Институтот за јавно здравје (ИЈЗ), од 2013 до 2023 година учеството на старото население на 65 и повеќе години се зголемило од 13,1 отсто на 18,1 процент. Faktor

Во тие години се намали просечното траење на животот. Faktor

Вкупниот број на умрени се движел од 19 594 во 2007 година со стапката на смртност од 9,6/1000 жители до 20187 умрени во 2023 година со стапка смртност од 11,0/1.000 жители. Faktor

Мерено со просечен пораст на населението, 2020-2025 година се очекува негативен пораст од -0.09%, а во периодот 2025 – 2050 година за -0,49 %. Прогнозите на Обединетите нации се дека просечното траење на живот во Република Мaкедонија континуирано ќе се зголемува и тоа во 2050 година се смета дека ќе достигне 79,5 години. Puls24

Поради КОВИД-пандемијата стапката на смртност го надминала долгогодишниот просек од околу 9,6/1000 жители и во 2020 година изнесувала 12,4%о, во 2021 година 15,5%о, а во 2022 година 12,3%о. Faktor

Тренд на опаѓање на наталитетот со повремени осцилации низ цела Европа Повеќегодишниот тренд на опаѓање на наталитетот со повремени осцилации е присутен низ цела Европа. Puls24

Жените имаат тенденција да живеат подолго од мажите и на тој начин го сочинуваат мнозинството постари лица како кај нас така и во светски рамки. Faktor

Треба да се елиминираат причините кои доведуваат до желба кај младите да се иселуваат. Faktor

Во Македонија најбројно е населението на возраст од 40 – 65 години, а не би требало да биде над 60 години Континуирано е зголемувањето на границата на очекуваното траење на животот. Puls24

Ако се погледнат табелите на Државниот завод за статистика, очекуваната должина на животот бил 75,3 години во 2015-та, 75,5 во 2016-та, 75,9 во 2017-та, 76,3 во 2018-та, по 75,4 во 2019-та и 2020-та, 74,2 во 2021-ва и 75,3 години во 2022 година. Faktor

Просечното очекувано траење на живот на 65 годишна возраст во ЕУ-27 во 2022 година е 17,8 години за мажи (0,5 години повисоко во споредба со 2021 година) и 21,2 година за жените (0,3 години повисоко во однос на 2021 година). Во Северна Македонија просечното очекувано траење на живот на 65 годишна возраст за мажи е 14,0 години (1,5 години повисоко во споредба со 2021 година), а за жени 16,3 години (1,4 години повисоко во споредба со 2021 година). Во 2023 година очекуваниот животен век при раѓање во ЕУ изнесувал 81,4 година што е зголемување во споредба со 2022-ра кога бил 80,6 години. Faktor

Во 2024 година веројатно ќе бидат околу 15 000. Faktor

Во 2021 година 11 земји-членки на Европската унија (ЕУ-27) имале стапка на наталитет поголема или еднаква на 10,0/1000 жители, а 16 имале помалку од 10.0/1000 жители. Faktor

Факторите беа наталитетот, морталитетот и миграциите. Faktor

Очекуваниот животен век во 2015 година бил 75,5, во 2016-та изнесувал 75,4, во 2017-та се зголемил на 76, во 2018-та достигнал 76,7, во 2019-та бил 76,6, во 2020-та паднал на 74,4 и во 2021-ва изнесувал 73,2 години. Faktor

Во 2023 година стапката на смртност е намалена во однос на 2020 година, 2021 година и 2022 година и изнесува 11 на 1 000 жители. Faktor

Најголем негативен природен прираст е забележан во 2021 година кога бројот на умрени е поголем за 9868 во однос на бројот на живородени. Faktor

Тоа е резултат на иселувањето, истакнува Симовски. Faktor

Се случува голем реверзибилен бран на враќање луѓе, но и доаѓање на нови, од други земји, нагласува поранешниот директор на Статистика. Faktor

Македонија меѓу земјите со низок наталитет Анализата на природното движење во периодот 2007-2023 година што ја изготви Институтот за јавно здравје констатира дека Македонија може да се вброи меѓу земјите со низок наталитет. Faktor

Во 2050 година оваа возрасна група се предвидува да опфаќа 1 од 6 луѓе на глобално ниво. Faktor

Просечниот животен век при раѓање за земјите од ЕУ-27 во 2022 година бил 80,6 години за двата пола, односно 77,9 години за мажи и 83,3 години за жени. Faktor

Бројот на луѓе, пак, на возраст од 80 години или постари расте уште побрзо. Faktor

Во 2021 година 1 од 10 луѓе во светот биле на возраст од 65 години и повеќе. Faktor

Македонија не е исклучок кога се работи за трендот на стареење на населението. Faktor

Од 2019 година се бележат повеќе смртни случаи отколку раѓања, односно има природен пад на населението. Faktor

Клучната работа е да се запре процесот на миграција. Faktor

И тогаш и сега лично сум против тоа зашто никаде во светот ваквата „мерка“ не даде резултат или даде, но на многу краток рок. Faktor

Според доставените податоци до Еуростат за 2022 година, очекуваното траење на живот се зголемува во голем број земји. Faktor

Последните податоци на Државниот завод за статистика покажуваат дека вкупниот број на населението над 65 години во Северна Македонија е 315 331 жител, додека бројот на новородени се намалува. Faktor

Сепак, не сме исклучок. Faktor

Во последната година, 2022-ра, очекуваниот животен век на жените бил 77,6, а на мажите 73,2 години. Puls24

Грубата стапка на смртност, што е бројот на смртни случаи на 1 000 лица во 2023 година во ЕУ била 10,8. Највисоки стапки се забележани во Бугарија (15,7 смртни случаи на 1 000 лица), Латвија (14,9) и Унгарија (13,7). Најниски стапки се забележани во Ирска и Луксембург (и двете 6,6), Кипар (7) и Малта (7,3). Во 2003 година вкупната стапка на смртност во ЕУ била 10,1 и флуктуирала меѓу 9,7 и 10,5 до 2019 година. Faktor

Стареењето на населението е неповратен глобален тренд. Faktor

Од 1 јануари 2004 до 1 јануари 2024 година пораснал во сите земји на ЕУ. Се зголемил за 2,3 процентни поени, од 3,8 на 6,1 отсто. Faktor

И оваа тенденција ќе продолжи. Puls24

Намалување е забележано во речиси сите земји на ЕУ, со најголеми намалувања во Малта (-5,9 процентни поени ) и Кипар (-5,1 процентни поени). Само Чешка (+0,6 процентни поени), Естонија и Латвија (двете +0,2 процентни поени), Словенија и Бугарија (двете +0,1 процентни поени.) забележале зголемување. Faktor

Кај нас можеби имаше ефект една до две години и тоа не којзнае каков, вели Симовски. Faktor

На 1 јануари 2024 година, уделот на деца и млади адолесценти бил највисок во Ирска (18,9 проценти), а најнизок во Италија (12,2 отсто). Во истиот период, уделот на млади луѓе (под 19 години) се намалил во сите земји на ЕУ. На ниво на ЕУ, намалувањето било 2,4 процентни поени, од 22,4 на 20 отсто. Faktor

Како ќе се одрази староста на населението? Puls24

Најголеми зголемувања имало во Грција (од 3,8 на 7 отсто), Латвија (од 2,9 на 6,1 процент) и Португалија (од 3,8 на 7 отсто), а најниски во Шведска (од 5,3 на 5,8 отсто). Во овој период во сите земји на ЕУ се зголемил и уделот на лицата на возраст од 65 години и повеќе. Faktor

Стареење на населението Еуростат наведува дека меѓу 2004 и 2024 година уделот на лицата на возраст од 80 години и повеќе се зголемил од 3,8 на 6,1 процент. Vecer

Меѓу земјите на ЕУ, највисоки стапки има во Кипар (10,7 живородени на 1 000 лица), Ирска (10,3) и Франција (9,9), а најниски во Италија (6,4), Шпанија (6,6) и Грција (6,8). Ако се споредат 2023-та со 2003 година, има намалување во сите земји на ЕУ освен во Бугарија. Faktor

Уделот на лицата под 15 години намален од 16,2 на 14,6 отсто Од 1 јануари 2004 до 1 јануари 2024 година уделот на деца и млади адолесценти (под 15 години) во ЕУ се намалил за 1,6 процентен поен, од 16,2 на 14,6 отсто. Puls24

Направивме проекции до 2070 година. Puls24

Просекот на ЕУ-27 за 2022 година изнесува 8,7/1000 жители. Faktor

Просекот на ЕУ-27 за 2021 година изнесувал 9,1/1000 жители. Faktor

За жените изнесувал 84 години, а за мажите 78,7 години. Faktor

Средна возраст на населението во ЕУ е 44,7 години Според Еуростат, друг начин за анализа на стареењето на општеството во ЕУ е со земање предвид на средната возраст на населението. Puls24

Очекуваниот животен век во земјите-членки на ЕУ за подолг период, од 2015 до 2023 година се зголемил од 80,5 на 81,4. Податоците за Македонија покажуваат намалување. Faktor

Тоа е тренд што не може да се запре. Civilmedia

За време на КОВИД-пандемијата се искачила на 11,6 во 2020 година, а достигнала врв од 11,9 во 2021 година и оттогаш малку се намалила на 10,8 во 2023 година. Faktor

Помалку раѓања, повеќе смртни случаи Еуростат наведува дека живородените деца во ЕУ се намалуваат. Puls24

Податоците покажуваат дека средната возраст се зголемила за 5,4 години или од 39,3 години во 2004 година на 44,7 години во 2024 година (на 1 јануари).Меѓу земјите на ЕУ, највисока средна возраст на 1 јануари 2024 година е забележана во Италија (48,7 години), по што следат Бугарија и Португалија (секоја по 47,1) и Грција (46,9), додека најниските се забележани во Ирска (39,4), Луксембург (39,7), Малта (39,8) и Кипар (40,6 години). Во периодот од 2004 до 2024 година, средната возраст најмногу се зголемила во Романија (8,4 години) и Португалија (8,3 години), а најмалку во Шведска (1,1) и Луксембург (1,8). На 1 јануари 2024 година, средната возраст била 43,1 година за мажите и 46,3 години за жените. Faktor

Во 2023 година, грубата стапка на наталитет изнесувала 8,2 живородени на 1 000 лица. Faktor

Зголемувањето изнесувало 5,2 процентни поени, од 16,4 на 21,6 отсто. Faktor

За 2023 година нема податоци. Faktor

Во одредени земји е иста возраста на која се пензионираат и ма Според неа, здравствениот сектор е особено силен предизвик за земјите со среден и низок степен на развој во смисла на подобрување на квалитетот, достапноста и пристапноста. Republika

Во 2023 година во Северна Македонија на 100 умрени забележани се 82,9 живородени. Faktor

Споредувајќи ја 2023-та со 2003 година, стапката се зголемила во 16 земји од ЕУ, се намалила во девет земји и била иста во Кипар и Унгарија. Faktor

Возраста на која се заминува во редовна пензија во земјите од Европа е различна и се движи од најмногу 67 до најмалку 56 години. Republika

Во земјава досега Во 2018 година, пред КОВИД-от, очекуваното траење на животот изнесуваше вкупно 76,34 години (кај мажи 74,39, а кај жени 78,29), во 2019 година беше 75,74 години (кај мажи 73,62, а кај жени 77,87), во 2020 година уште повеќе се намали поради директното влијание на КОВИД-от на 74,57 (кај мажи 72,41, кај жени 76,77), во 2021 година изнесува 74,44 години (кај мажи 72,22, кај жени 76,74) и потоа почнува да расте. Republika

Податоците покажуваат дека средната возраст се зголемила за 5,4 години или од 39,3 години во 2004 година на 44,7 години во 2024 година (на 1 јануари). Додека Европа се подготвува за редовниот декаден циклус на попис на населението следната година, Македонија и Босна и Херцеговина се двете европски држави кои сè уште го немаат утврде Меѓу земјите на ЕУ, највисока средна возраст на 1 јануари 2024 година е забележана во Италија (48,7 години), по што следат Бугарија и Португалија (секоја по 47,1) и Грција (46,9), додека најниските се забележани во Ирска (39,4), Луксембург (39,7), Малта (39,8) и Кипар (40,6 години). Во периодот од 2004 до 2024 година, средната возраст најмногу се зголемила во Романија (8,4 години) и Португалија (8,3 години), а најмалку во Шведска (1,1) и Луксембург (1,8). На 1 јануари 2024 година, средната возраст била 43,1 година за мажите и 46,3 години за жените. Alfa

Очекуваниот животен век во земјите-членки на ЕУ за подолг период, од 2015 до 2023 година се зголемил од 80,5 на 81,4. Општина Илинден за прв пат воведува доделување на еднократна парична помош на семејства со новороденче, кои се со живеалиште на подрачјето на општината. Republika

Во земјава се активни шестотини и шест случаи на лица заболени од корона вирус. Republika

Во 2023 година во Македонија на 100 умрени забележани се 82,9 живородени. Kanal5

Преку апликацијата за самопопишување заклучно до 08.00 часот денеска се евидентирани 64 176 лица од дијаспората. Republika

Според проекциите на Обединетите нации (ОН) се очекува намалување на бројот на населението во Македонија – во 2025 година 2 037 000 жители, а во 2050 година 1 857 000 жители. Civilmedia

Аница Драговиќ од Институтот за социологија при Филозофскиот факултет во Скопје изјави за МИА дека демографското стареење во државава е резултат на три важни социо-демографски фактори: долгогодишно опаѓање на плодноста, намалување на смртноста и продолжување на животниот век. Racin

“Бележиме загуба на природниот прираст од преку 8 000 лица просечно секоја година и оваа тенденција ќе продолжи”, велат експертите. Racin

Иднината, прогнозираат, не e ветувачка, но кои се решенијата? Vecer

Други веруваат дека пристапувањето кон ЕУ е од клучно значење, бидејќи тоа ќе доведе до исполнување на стандарди кои ќе го подобрат квалитетот на живот во земјата. Racin

Според Стратегијата за стари лица (2010-2020), до 2050 година се очекува секој петти човек да има над 60 години, а во 2150 година секој трет човек ќе биде постар од 60 години. Racin

Процесот на демографска транзиција е во тек, при што бројот на починати ги надминува раѓањата. Racin

Таа додава и дека од аспект на возраста, земјава е во релативно поволна ситуација само во однос на контингентот на работно способно население кое е доминантно во однос на другите возрасни групи, но очекувањата се во иднина да се „стеснуваат“ средишните делови на возрасната пирамида, оние што го опфаќаат населението од 15 до 64 години. Racin

Просечното очекувано траење на живот на 65 годишна возраст во ЕУ-27 во 2022 година е 17,8 години за мажи (0,5 години повисоко во споредба со 2021 година) и 21,2 година за жените (0,3 години повисоко во однос на 2021 година). Во Македонија просечното очекувано траење на живот на 65 годишна возраст за мажи е 14,0 години (1,5 години повисоко во споредба со 2021 година), а за жени 16,3 години (1,4 години повисоко во споредба со 2021 година). Во 2023 година очекуваниот животен век при раѓање во ЕУ изнесувал 81,4 година што е зголемување во споредба со 2022-ра кога бил 80,6 години. Republika

Државата веќе се наоѓа во напредна фаза на демографска старост. Racin

Старите лица кај нас во споредба со развиените земји покажуваат ограничувања во можноста да ги задоволат своите потреби во рамки на домаќинството (купување/обнова на апарати за домаќинство, разновидна исхрана), да користат одмор, се соочуваат со неповолни здравствени услуги, … Особено е незавидна положбата на старите лица во селските средини поради едноличноста и монотоноста во користењето на слободното време, … Најангажирани се старите лица во земјоделството и производството за сопствени потреби”, вели професорката. Racin

Поранешниот директор на Државниот завод за статистика, Апостол Симовски, во чие време беше спроведен Пописот во 2021 година, но беше изготвена и публикацијата Проекции на населението на Република Северна Македонија до 2070 година, е дециден дека клучот за подобрување на состојбата со демографската старост во државава е влезот во ЕУ. “Треба да се запре иселувањето, посебно на младите, а клучот е влезот во ЕУ. Ако не се направи нешто многу брзо во однос на европските интеграции, многу побрзо ќе се движиме кон неповолните проекции, а бројот на жители од 1,5 милион за 40-на години ќе ни биде мисловна именка. Racin

Последните податоци на Државниот завод за статистика покажуваат дека вкупниот број на населението над 65 години во Македонија е 315 331 жител, додека бројот на новородени се намалува. Republika

Поранешниот директор на Државниот завод за статистика Апостол Симовски во чие време беше спроведен Пописот во 2021 година, но беше изготвена и публикацијата Проекции на населението на Република Македонија до 2070 година, е дециден дека клучот за подобрување на состојбата со демографската старост во земјава е влезот во ЕУ. -Треба да се запре иселувањето, посебно на младите, а клучот е влезот во ЕУ. Ако не се направи нешто многу брзо во однос на европските интеграции, многу побрзо ќе се движиме кон неповолните проекции, а бројот на жители од 1,5 милион за 40-на години ќе ни биде мисловна именка. Republika

Во Македонија најбројно е населението на возраст од 40 - 65 години, а не би требало да биде над 60 години Континуирано е зголемувањето на границата на очекуваното траење на животот. Vecer

Податоците за Македонија покажуваат намалување. Republika

Во социјална смисла, стареењето влијае врз структурата на семејството и уредувањето на животот, побарувачката на домаќинството, миграциските трендови, епидемиологијата и здравствената заштита”, подвлекува професорката. Racin

Карактеристично е да се спомне дека од аспект на полот, жените се доминантно старо население”, истакнува Драговиќ. Racin

“Интензивирањето на процесот на стареење претставува фактор на влијание на многу сегменти и потенцијали на општествениот развој. Racin

“Демографското стареење е дел од демографското искуство на нашава држава. Racin

Според неа, здравствениот сектор е посебно голем предизвик за државите со среден и низок степен на развој во однос на подобрување на квалитетот, пристапноста и достапноста. Racin

Миграциите, особено засилените емиграциски движења, исто така имаат влијание врз стареењето. Racin

“Во контекст на сето ова повеќе од неопходно е да се дефинира, следи и оценува национален стратешки пристап за категоријата на стари лица”, порачува Драговиќ. Racin

“Одредени социолошки анализи укажуваат дека социо-економскиот статус и квалитетот на животот на старото население во државата е неповолно во споредба со развиените земји. Racin

Мерено со просечен пораст на населението, 2020-2025 година се очекува негативен пораст од -0.09%, а во периодот 2025 - 2050 година за -0,49 %.Прогнозите на Обединетите нации се дека просечното траење на живот во Република Мaкедонија континуирано ќе се зголемува и тоа во 2050 година се смета дека ќе достигне 79,5 години. Faktor

И тука немаме никакви промени, цело време во тој период бројките се исти, освен во 2019-та и 2020 година каде се бележи намалување на 1,3. Цело време има константа, значи не е нарушена кај нас желбата за формирање семејства, се уште постои традиционалниот однос кон семејството, но проблемот е што се намалува потенцијалот за раѓање, младиот потенцијал, клучно поради иселувањето”, вели Симовски. Racin

Скандинавските земји, на пример, го евидентираат секое „поместување“ зашто имаат култура на пријавување што ние ја немаме, … Но, не можеме да ги осудуваме нашите луѓе зашто ако одлучат да одат надвор, не се сигурни за својата иднина, дали ќе успеат, па може и да се вратат, а по закон треба во рок од две недели по иселување да го одјави живеалиштето, но тоа никој не го прави”, нагласува поранешниот директор на Заводот за статистика. Racin

Немаме светла иднина ако час поскоро тоа не успееме да го создадеме, ако немаме квалитетно образование, добро здравство,… Влезот во ЕУ ни е единствениот начин, тоа е клучот”, истакнува Симовски во разговор за МИА. Racin

Стареењето е дел од цивилизацискиот напредок и во таа смисла човекот треба да се гордее со овој екстраординарен колективен успех за човештвото”, вели Драговиќ. Racin

Според проекциите на Обединетите нации (ОН) се очекува намалување на бројот на населението во Македонија - во 2025 година 2 037 000 жители, а во 2050 година 1 857 000 жители. Vecer

“Прв чекор треба да е оценување на степенот на имплементација на Стратегијата. Racin

Согласно статистиката, Симовски укажува дека во земјава просечната возраст на раѓање на првото дете е 27 – 28 години. Racin

Втората хипотеза беше дека ќе имаме константни миграции, на пример по 15 000 секоја година, што исто не е веројатно, но за да видиме што прави миграцијата која инаку го „јаде“ младото население меѓу 20 и 30 години (кое често се иселува со цели семејства). Најлошата варијанта што ја добивме беше дека во 2070 година ќе имаме 500 000 жители, а најдобрата дека ќе имаме 1,5 милиони што е исто така лошо”, објаснува Симовски. Racin

“Но, тоа што сме одамна влезени како земја во категоријата со многу старо население не е од денес, туку веќе 15-на години наназад”, оценува Симовски и дополнува дека сега сме во длабока демографска старост. Racin

Политичките превирања се катастрофални и сето тоа влијае врз граѓаните, секој сака да живее во средена држава”, потенцира Симовски. Racin

Во периодот 2012-2022 година вкупната стапка на фертилитет во Република Македонија се движела во опсег од 1,51 -1,58, додека во истиот период во ЕУ-27 стапката се движела од 1,53- 1,46. Во анализираниот период вкупната стапка на фертилитет во Македонија е најниска во 2020 година и изнесувала 1,31, а во ЕУ-27 е најниска во 2022 година и изнесувала 1,46. Според податоците на Еуростат, во Македонија очекуваното траење на живот при раѓање кај двата пола се намалило во периодот 2019-2021 година заради пораст на смртноста предизвикана од пандемијата КОВИД -19, но во 2022 година очекуваното траење на живот кај мажите изнесува (72,2), а кај жените (76,7) и бележи пораст во однос на 2021 година. Republika

Оваа бројка, според Симовски, се зголемува, иако потенцијалот за иселување е веќе намален. Racin

Проценките на вкупниот број лица кои се иселуваат годишно од земјава надминува 15 000. Racin

Измените на Законот за работни односи со кои се предвидува задолжително пензионирање на 64-годишна возраст, поднесени од група пратеници, влегоа во собраниска процедура и го поминаа првото чи Како што вели за МИА проф. Republika

“Уште поголем проблем е што не ги евидентираме иселувањата. Racin

Иселувањето создава празнина во бројот на младото население. Racin

“Веќе нема кој да се иселува од источна или јужна Македонија. Racin

“Тоа е тренд што не може да се запре. Racin

Се случува голем реверзибилен бран на враќање луѓе, но и доаѓање на нови, од други земји”, нагласува поранешниот директор на Статистика. Racin

Таа работа е исклучително тешка, борбата за живот на дете од 500-600 грама е огромна одговорност за вработените, подвлече директорката на ГАК. Republika

Анализата на природното движење во периодот 2007-2023 година што ја изготви Институтот за јавно здравје констатира дека Македонија може да се вброи меѓу земјите со низок наталитет. Racin

“И тогаш и сега лично сум против тоа зашто никаде во светот ваквата „мерка“ не даде резултат или даде, но на многу краток рок. Racin

Континуирано е зголемувањето на границата на очекуваното траење на животот. Racin

“Во 2024 година веројатно ќе бидат околу 15 000. Racin

Тоа е резултат на иселувањето”, истакнува Симовски. Racin

Кај нас можеби имаше ефект една до две години и тоа не којзнае каков”, вели Симовски. Racin

Еуростат наведува дека меѓу 2004 и 2024 година уделот на лицата на возраст од 80 години и повеќе се зголемил од 3,8 на 6,1 процент. Racin

Споредувајќи ја 2023-та со 2003 година, стапката се зголемила во 16 земји од ЕУ, се намалила во девет земји и била иста во Кипар и Унгарија./МИА. Vecer

“Не ни е убава иднината, но кои се решенијата? Racin

“Направивме проекции до 2070 година. Racin