Во услови кога растот на платите и цените на услугите покажуваат знаци на трајност, инфлацијата станува “леплива”, односно тешко се повлекува, како што е евидентно сега. puls24.mk

„Притисоците врз цените сè помалку доаѓаат од глобалните пазари или од страната на храната, а сè повеќе се резултат на засилена домашна побарувачка и високи реални доходи“, истакнува „Фајнанс тинк“, нагласувајќи дека во такви услови, политиките за поддршка треба да бидат фокусирани исклучиво на ранливите категории – а не широко распространети, како високите зголемувања на пензиите кои можат дополнително да ја поттикнат побарувачката. pari.com.mk

Според Фајнанс Тинк, анализите покажале дека главен подгревач на инфлацијата се цените во рестораните и кафулињата и тоа со пораст од 28%, туристичките аранжмани за 26,6% и услугите за сместување за 14,6%. Ова зголемување не се должи на сезонска флуктуација, бидејќи цените растат во текот на целата година. ТВ21

Понатаму се укажува дека кога ќе се исклучи непроцесираната храна, односно: свежо и замрзнато месо, jajцa, риба и морски плодови, овошје и зеленчук, тогаш цените растат помалку (1.4%), отколку кога индексот ја исклучува и процесираната храна (1.9%), која вклучува леб, сирење, масла, процесирано месо, џемови и чоколада. nezavisen.mk

Затоа, Народната банка мора да биде подготвена да ја задржи или, ако стане потребно, заостри рестриктивната поставеност – бидејќи долгорочната стабилност на цените е клучна за економската доверба и заштита на реалната вредност на приходите на граѓаните, сметаат од „Фајнанс тинк“. puls24.mk

На пример, во првиот квартал годинава, потрошувачката на домаќинствата растеше скоро двојно побрзо од просекот во 2024 година, главно потпомогната од високиот реален раст на платите (8.8% во 2024 и 6.6% во првите пет месеца годинава) и високиот номинален (и реален) раст на пензиите, кои по кумулативниот раст од 5,000 денари месечно за секој пензионер, денес во просек се повисоки за скоро една четвртина во однос на нивото во истиот период лани. nezavisen.mk

Каде треба да се бараат причините за релативно високата и перзистентна инфлација? nezavisen.mk

Во објавениот став се наведува дека според податоците од Државниот завод за статистика, инфлацијата во месец јули 2025 изнесува 4.8% на годишно ниво и 1.1% на месечно ниво. nezavisen.mk

Сличен е заклучокот и кога се анализира буџетскиот трошок за плати и надоместоци во јавната администрација: тој следеше континуиран годишен раст и во 2024 (10.4%) и во 2025 (6%) (прво полугодие, номинално). Незанемарливо забрзување на растот е евидентно и кај потрошувачките кредити на населението (на 10% во јуни 2025 во однос на 6% во јуни 2024). Додека, прометот во трговијата со храна, пијалаци и тутун во јуни 2025 забележа експлозивен раст од 22.5%, што е висок раст дури и ако се земе предвид ниската стартна основа во истиот месец лани, се вели во Ставот на „Фајнас тинк“ за движењата кај цените. puls24.mk

Како што покажавме во Бриф за политиките бр. 71: Има ли ефект од мерките за ограничување на цените на храната?, ефектот од ваквите мерки е краткорочен и реверзибилен, што значи дека намалувањето во текот на важењето на мерката се компензира скоро во целост со раст на цените кој настанува по истекот на мерката. puls24.mk

Според тоа, се чини дека главен двигател на цените во јули 2025, како и во претходните месеци, е интензивираната побарувачка, како и сe’ уште недоволно вкотвените инфлациски очекувања, посочуваат од „Фајнанс тинк“. puls24.mk

Притоа се додава дека во вакви услови, фискалната политика мора да биде прецизно насочена и дисциплинирана. Либертас